A Consellería de Emprego esixiu a devolución dunha subvención por investila tarde malia ser ela quen a pagou despois do prazo que fixara, "actitude" que o TSXG censura como "pouco dilixente" e afastada da "boa fe"

Hai anos que o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) vén poñendo "en cuestión" o fomento do emprego autónomo por parte da Xunta pola excesiva rigorosidade e erros cos que xestiona as súas subvencións nese eido. Agora volve facelo cunha nova sentenza que censura a "actitude" afastada da "boa fe" da Consellería de Emprego por esixir a devolución dunha axuda de preto de 2.000 euros do denominado Bono das persoas autónomas por non investilos antes da data límite malia que ela mesma non pagara ao afectado o suposto "anticipo" da subvención ata despois desa data.

Segundo o relato dos feitos que fai a sentenza do TSXG feita pública nos últimos días, o solicitante pediu o Bono das persoas autónomas de 2022 o primeiro día en que se abriu a convocatoria, o 14 de xaneiro, para investir en melloras estéticas nun local e na compra dun ordenador. Non foi ata 10 meses máis tarde, o 10 de novembro, que lle concederon a axuda, que aceptou apenas unha semana despois, o día 18.

A convocatoria das axudas contemplaba que os beneficiarios debían pagar os investimentos realizados antes do 5 de decembro. E tamén contemplaba que "coa aceptación da subvención realizarase o pagamento anticipado". Porén, malia aceptar a subvención o 18 de novembro, apenas unha semana despois de que a Xunta a concedese e 10 meses despois de solicitala, o pagamento supostamente "anticipado" non foi realizado ata o 15 de decembro, dez días despois do límite para facer o investimento e só 5 días antes do límite para entregar toda a documentación xustificativa, fixado no 20 de decembro.

A Xunta tardou dez meses en outorgarlle a axuda e despois máis dun ano en esixirlle a devolución do "anticipo" que lle deu cando xa non pasara o prazo para gastalo

Con prazos tan axustados, o beneficiario presentou o día antes de rematar o prazo de xustificación, o 19 de decembro, a factura e o certificado de pagamento dos investimentos realizados con data do 7 de decembro, antes mesmo de recibir o "anticipo" da Xunta, pero dous días despois do límite fixado por esta para facer os investimentos. Aínda sería máis dun ano despois, en xaneiro de 2024, cando a Consellería de Emprego lle requiriu que devolvese os 2.000 euros da subvención por non gastalos a tempo.

Ante estes feitos o tribunal salienta "o silencio, ou a demora da administración en cumprir co pagamento anticipado, que termina tendo lugar nunha data na que xa concluíu o prazo previsto para a xustificación do gasto". "É a propia Administración a que coa súa actitude á hora de cumprir cun pagamento anticipado o fai en forma tardía", critica o tribunal, que tamén censura a convocatoria como "confusa" ao fixar o 20 de decembro como límite "en todo caso" para a xustificación dos gastos, abrindo a porta a que os beneficiarios puidesen entender que podían realizalos ata esa data.

O TSXG tamén salienta que "nunca se puxo en dúbida o bo fin da subvención ou a correspondencia entre o gasto facturado e abonado co obxecto subvencionado". Así que acaba establecendo o dereito do beneficiario a quedar cos 2.000 euros da axuda "despois de que a administración actuase nun ton pouco dilixente, demorando o abono do que cualificara como 'pagamento anticipado'".

“Arbitrariedade”, “falta de transparencia” ou “extremado rigor formalista” son algunhas das expresións que os tribunais veñen dirixindo ao Goberno galego no eido do emprego autónomo "que tanto pregoa"

A sentenza agora coñecida é unha máis das diversas que veñen condenando o Goberno galego por denegar ou restrinxir subvencións ligadas co emprego a persoas ou empresas que tiñan dereito a elas. “Arbitrariedade”, “falta de transparencia” ou “extremado rigor formalista” son algunhas das expresións coas que veñen cualificando as actuacións do Goberno galego uns tribunais que mesmo chegaron a poñer “en cuestión” o fomento do emprego autónomo “que tanto pregoa” a Xunta. 

Un rigor formalista co que o Goberno galego deixou por exemplo sen axuda a un autónomo porque fixo un ingreso nun banco e non unha transferencia, denegou unha axuda a outro autónomo co argumento de que tiña débedas con Facenda e ao tempo deulle outra subvención porque non as tiña, ou impediu que unha autónoma puidese elixir a máis favorable de entre dúas subvencións ás que tiña dereito.